نوار مغز یا الکتروانسفالوگرافی تستی به منظور بررسی و ارزیابی فعالیت الکتریکی در مغز می باشد. به کمک این نوار امکان ثبت و ضبط الگوهای امواج مغز وجود خواهد داشت. به منظور انجام این تست دیسک های فلزی و صافی به نام الکترود به وسیله سیم به پوست سر اتصال داده می شوند. این الکترودها به آنالیز پالس های الکتریکی موجود در مغز پرداخته و در نهایت به منظور ثبت گزارش سیگنال هایی را به کامپیوتر ارسال خواهند نمود. در نهایت نوار مغزی توسط پزشک بررسی شده و پزشک بسته به الگوهای موجود اختلالاتی نظیر تشنج، صرع و یا مشکلات مغزی را تشخیص می دهد. برای تهیه نوار مغز نیاز است به یک مرکز نوار مغز مراجعه کنید. اگر به دنبال مرکز نوار مغز در تهران هستید ما به شما درمانگاه تخصصی مغز و اعصاب و روان رها را پیشنهاد می کنیم.

این مرکز را می توان یکی از بهترین گزینه ها به عنوان مرکز نوار مغز تهران به شمار آورد. درمانگاه تخصصی مغز و اعصاب و روان رها همچنین یک مرکز نوار مغز کودکان عالی می باشد. از این رو شما با خیالی آسوده توانسته به منظور انجام تست نوار مغز به این مرکز مراجعه کنید. در این مطلب به طور کامل با همه چیز در مورد نوار مغز و نیز کلینیک تخصصی رها آشنا خواهیم شد، با ما همراه باشید:

چرا کلینیک رها؟

 ممکن است با خود بگویید چرا از بین کلینیک های مختلف موجود در تهران ما کلینیک تخصصی مغز و اعصاب و روان رها را بهترین می دانیم.

در ادامه چند مورد از دلایل برتری کلینیک رها را با هم بررسی خواهیم نمود:

1. کلینیک تخصصی رها یک مرکز کاملاً تخصصی به منظور بررسی مشکلات مغز، اعصاب و روان به شمار می آید؛
2. در این کلینیک از اساتید و متخصصینی برجسته و حاذق دعوت به همکاری شده است؛
3. این مرکز نوار مغز تهران دارای مجوزهای قانونی است و تحت نظارت وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی به فعالیت مشغول می باشد؛
4. در این مرکز امکان تهیه نوار مغز از کودکان و نوجوانان نیز وجود خواهد داشت؛
5. هزینه نوار مغز در این مرکز کاملاً مطابق با تعرفه مشخص شده برای کل کشور می باشد.

نوار مغز (EEG) چیست؟

نوار مغز یا EEG به نوعی ثبت و ضبط کننده فعالیت الکتریکی مغز می باشد و جهت تشخیص مشکلات مغزی نظیر حملات سکته مغزی به کار برده می شود. این تست را همچنین می توان بهترین گزینه برای اطلاع از اختلالات تشنجی نظیر صرع دانست. به وسیله امواج الکتریکی میان سلول های مغز ارتباط برقرار است. به کمک این ارتباط نوار مغز توانسته به تشخیص بیماری هایی چون صرع و تشنج کمک کند.

نوار مغزی در واقع نشان دهنده مشکلات بالقوه موجود در مغز است. با استفاده از نوار مغز می توان مشکلاتی که ناشی از تشنجی در گذشته باشد را نیز به خوبی دریافت. در واقع خیلی از بیماری ها به دلیل ضعف ارتباط میان نورون های مغزی است و به راحتی و به غیر از راه انجام نوار مغزی قابل تشخیص نمی باشند.

EEG اقدام به ثبت الگوهای ارتباطی میان امواج الکترونیکی مغز خواهد نمود. طی انجام این کار برخی از الکترودهای کوچک به سر اتصال داده می شود. این الکترودها به طور معمول روکشی از جنس نقره دارند. الکترودها سیگنال ها را به رایانه ای کوچک ارسال نموده تا نتایج در رایانه ثبت شود.

در نتیجه ی به ثبت رسیده، امواج مغز به صورت الگوی مشخص سینوسی به نمایش در می آیند. در بین این الگوها وجود یک الگوی نامنظم به معنای تشنج و یا اختلالات و بیماری های مغزی دیگر است.

انواع نوار مغز

· EEG معمولی

به طور معمول انجام این نوع تست نوار مغز زمانی 20 تا 40 دقیقه ای می طلبد.

 در این نوع تست غالباً فرد باید آرام استراحت نموده و بین آن چند باری چشم خود را باز و بسته کند. گاهی نیز باید برای چند دقیقه نفس هایی عمیق کشید.

گاهی در انتهای این نوع تست نوار مغز نیز چراغ چشمک زنی در نزدیکی فرد قرار داده شده تا تاثیر آن بر فعالیت مغز بررسی شود.

این نوع نوار مغز رایج تر از دیگر نمونه هاست، در ادامه نیز بیشتر به توضیح در مورد آن خواهیم پرداخت.

· EEG خواب یا نوار مغز محروم از خواب

این نوع نوار مغز در زمان قرار گیری فرد در حالت خواب انجام خواهد شد. به طور معمول در صورت عدم کسب نتیجه مطلوب از نوار مغز معمولی، پزشک به سراغ این نوع نوار مغز خواهد رفت.

برخی مواقع ممکن است از بیمار خواسته شود تا شب قبل از تست را بیدار مانده تا در زمان انجام تست راحت تر به خواب برود. به همین دلیل این نوع نوار مغز به نوار مغز محروم از خواب نیز معروف است.

· EEG سرپایی

این نوع تست نوار مغز در واقع روشی است که در آن فعالیت مغز برای یک روز مورد بررسی قرار می گیرد. در این روش که حتی ممکن است بیشتر از یک روز نیز طول بکشد به وسیله گیرنده ای که روی لباس فرد قرار گرفته فعالیت مغز او ضبط خواهد شد.

در حین انجام این تست هیچ منعی برای انجام کارهای روتین و روزمره وجود نداشته و جای نگرانی برای خیس شدن تجهیزات وجود نخواهد داشت.

·  تله متری فیلم

این روش که به تله متری ویدئویی نیز معروف است در واقع یکی از انواع خاص نوار مغز به شمار می رود.

در این تست در واقع در زمان ضبط نوار مغز امکان فیلمبرداری از آن نیز وجود داشته و از این رو پزشک به اطلاعات بیشتری در مورد فعالیت مغز دست پیدا می کند. به طور معمول این روش طی چند روز و در حین بستری بودن بیمار در بیمارستان انجام خواهد شد.

در تله متری فیلم سیگنال های نوار مغز به طور بی سیم به رایانه انتقال داده می شوند. این ویدئو همچنین به وسیله کامپیوتر نیز ضبط شده و به صورت دائمی نگهداری می گردد.

کاربرد نوار مغز

به کمک نوار مغزی می توان مشکلات فعالیت های الکتریکی در مغز نظیر اختلالات مغزی را تشخیص داد. از بیماری های قابل تشخیص با استفاده از نوار مغز می توان به موارد زیر اشاره نمود:

• آسیب های سر
• تشنج و صرع
• التهاب غز یا انسفالیت
• مشکلات حافظه
• تومور مغزی
• اختلالات خواب
• سکته

در زمان قرارگیری فرد در حالت کما نیز به کمک نوار مغز امکان ثبت کلیه فعالیت های مغزی وجود خواهد داشت.

از دیگر موارد استفاده از نوار مغز همچنین می توان به حین جراحی های مغزی به منظور بررسی فعالیت مغز اشاره نمود.

قبل از گرفتن نوار مغز چه کارهایی باید انجام شود؟

بهتر است پیش از انجام تست نوار مغزی موارد زیر رعایت شوند:

1. بهتر است شب قبل از مراجعه به مرکز نوارمغز تهران موهای خود را به خوبی شسته و بدون هیچ نوع ژل یا اسپری نگه دارید.
2. در صورت مصرف هر نوع دارویی حتماً پیش از اقدام به انجام تست نوار مغز این موضوع را با پزشک در میان بگذارید. زیرا برخی از داروها حتما پیش از نوارمغز باید قطع شوند.
3. حتماً 8 ساعت پیش از انجام تست از مصرف هر نوع خوراکی کافئین دار خودداری کنید.
4. بعد از تست هیچ مشکلی برای انجام کارهای روتین و روزانه خود نخواهید داشت. اما با توجه به باقی ماندن اثرات داروهای تزریقی توصیه می شود فردی همراه شما باشد چرا که تا از بین رفتن کامل تأثیر داروها بهتر است رانندگی نکنید.

بعد از گرفتن نوارمغز چه کارهایی باید انجام شود؟

الکترودهای متصل شده به پوست سر اطلاعات را از مغز گرفته و به دستگاه ثبت و ضبط داده ها ارسال می کنند. برای انجام این کار به زمانی نیم تا یک ساعته نیاز است. مراحل انجام تست نوار مغزی به صورت زیر است:

1. ابتدا باید به پشت روی تخت دراز بکشید.
2. تکنسین بالای سر شما آمده، سر را اندازه گیری نموده و محل قرارگیری الکترودها را مشخص می کند.
3. روی نقاط تعیین شده کرم مخصوصی زده می شود تا راحت تر بتوان اطلاعات را خوانده و تفسیر نمود.
4. پس از آن روی الکترودها ژل چسبنده ای زده شده تا روی نقاط مشخص شده چسبیده شوند.
5. زمانی که تست گیری آغاز شود اطلاعات و داده های مغز توسط الکترودها به دستگاه انتقال داده می شوند و داده ها به شکل الگوهایی بر روی نمایشگر به نمایش در خواهند آمد و بر روی کامپیوتر ذخیره می شوند.
6. پس از تست، تکنسین اقدام به برداشتن الکترودها از روی پوست سر خواهد نمود.
7. در زمان انجام تست اگر چه بین پوست و الکترودها الکتریسیته در جریان است اما به طور معمول بیمار احساس بدی نخواهد داشت.
8. پس از انجام تست الکترودها از روی پوست برداشته و شده به کمک آب گرم و استون، چسب آن ها پاک می شود.
9. گاهی نیاز است که بعد از رفتن به خانه موهای خود را شستشو نمایید.
10. به طور معمول در صورت استفاده از هر نوع داروی آرام بخش به منظور انجام نوار مغز نیاز است که تا از بین رفتن تاثیر دارو فردی شما را همراهی کند.
11. اگر چه احتمال داشته در محل نصب الکترودها علائمی چون التهاب و قرمزی رخ دهد اما جای نگرانی نیست چرا که بعد از چند ساعت از بین خواهد رفت.
12. پزشک به شما خواهد گفت که از چه زمانی توانسته مجدد مصرف داروی های مورد استفاده در قبل از تست نوار مغزی را از سر بگیرید.

انواع امواج مغزی در نوار مغز

1.  امواج آلفا

این امواج تنها در زمانی که فرد چشمان خود را بسته ولی بیدار است وجود دارد.این امواج در صورت باز بودن چشم ها و تمرکز بر روی موضوعی از بین می روند.

2.  امواج بتا

تولید این نوع از امواج در زمان هوشیاری و یا پس از مصرف دوز بالایی از داروهایی چون بنزودیازپاین اتفاق خواهد افتاد.

3.  امواج دلتا

به طور معمول این امواج در کودکان و افراد در حالت خواب دیده می شود.

4.  امواج تتا

این امواج نیز مختص کودکان و افراد در حالت خوابیده است.

بررسی نتیجه نوارمغز

به طور کلی نتیجه حاصله از نوار مغز  را می توان به دسته های زیر تقسیم بندی کرد:

1 . نتیجه طبیعی یا نرمال

در این نوع نتیجه الگوها دارای شکلی کاملاً طبیعی هستند. این نوع نتیجه به معنای عدم وجود مشکل و اختلال در مغز است. در واقع فعالیت های الکتریکی مغز به شکل الگوهایی از امواج نشان داده می شوند.

الگوی هر سطح هوشیاری نظیر خوابیدن یا بیدار بودن با دیگری متفاوت است. مثلاً در زمان بیداری به نسبت حالت خواب امواج سرعت بیشتری در حرکت دارند.

علائم طبیعی بودن نتیجه تست نوار مغز:

• در صورت بیدار و هوشیار بودن افراد بزرگسال تست نوار مغز به طور معمول امواج آلفا و بتا را نشان خواهد داد.
• الگوی فعالیت الکتریکی هر دو سوی مغز یکسان می باشد.
• در فعالیت الکتریکی مغز هیچ گونه کاهش یا افزایش ناگهانی دیده نمی شود.
• در صورت استفاده از فلش نور در زمان انجام تست نوار مغزی قسمتی از مغز واکنشی کوتاه به فلش زدن نور نشان داده اما حالت امواج مغزی کاملاً عادی است.

2. نتیجه غیرطبیعی

گاهی ممکن است نتیجه نشان دهنده غیرطبیعی بودن تست نوارمغز باشد. به نوعی این نتیجه به دلیل یکی از مشکلات زیر می باشد:

• خونریزی های غیرطبیعی
• صرع و تشنج
• اختلالات خواب
• التهاب مغز یا انسفالیت
• تومور
• مرگ بافت بر اثر انسداد جریان خون
• میگرن
• مصرف بی رویه الکل و یا دارو

علائم نتیجه غیرطبیعی در تست نوار مغز

• دو طرف مغز الگوی فعالیت الکتریکی متفاوتی از خود نشان می دهند. در چنین حالتی این موضوع در واقع بیانگر وجود مشکلی در یک طرف یا یک ناحیه از مغز است.
• به طور معمول در این شرایط در نوار مغز می توان شاهد بالا رفتن ناگهانی فعالیت الکتریکی مغز و یا کاهش ناگهانی فعالیت الکتریکی مغز شد. این تغییرات غالباً علائم تومور، عفونت یا صرع هستند.
• در صورت ابتلای فرد به صرع، به منظور تشخیص نوع صرع یا تشنج می توان به محل دقیق بروز این فعالیت های الکتریکی غیرعادی در مغز توجه نمود.
• ممکن است در خیلی از افرادی که درگیر صرع هستند در زمان مابین بروز حمله و تشنج فعالیت مغزی کاملاً عادی باشد.
• تنها با استفاده از تست نوار مغزی نمی توان به طور قطعی ابتلا به صرع را تأیید نمود.
• در الگوی تولید پالس های الکتریکی مغز تغییراتی به چشم خورده که این تغییرات صرفاً به یک بخش از مغز اختصاص ندارند. به طور معمول مشکلات درگیر کننده کل مغز این تغییرات را به وجود می آورند.
• از بین عوامل به وجود آورنده این تغییرات غیرعادی می توان به مسمومیت با دارو، عفونت یا انسفالیت و اختلالات متابولیسمی نظیر دیابت اشاره نمود که سبب تغییر تعادل شیمیایی در بدن و مغز می شوند.
• گاهی در تست های غیرعادی افراد بزرگسال و هوشیار می توان امواج دلتا و یا مقادیر زیادی از امواج تتا را مشاهده نمود که این موضوع می تواند بیماری مغزی یا آسیب مغزی را نشان دهد. البته این موضوع می تواند ناشی از مصرف برخی از داروها نیز باشد.
• برخی مواقع در نوار مغز هیچ نوع فعالیت الکتریکی در مغز دیده نمی شود و تنها یک خط کاملاً صاف نمایش داده می شود. این موضوع به معنای عدم فعالیت داشتن مغز می باشد. به طور معمول این مشکل به دلیل کمبود اکسیژن یا جریان خون در مغز رخ می دهد. این حالت معمولاً در افراد در کما و یا بیهوشی شدید دیده می شود.

لازم به ذکر است که شما این امکان را داشته تا نتیجه نوار مغز خود را به کمک یک متخصص حاذق در کلینیک رها مورد بررسی قرار دهید و جای هیچ نگرانی از این بابت وجود نخواهد داشت.

تست نواز مغز و عوارض آن

خیلی از افراد به دلیل ترس از عوارض احتمالی از انجام تست نوارمغز واهمه دارند. این در حالی است که این تست هیچ گونه درد و عوارض و خطری را به همراه نخواهد داشت. لذا با خیالی آسوده می توانید اقدام به انجام این تست نمایید. در این تست هیچ نور و محرکی به کار برده نشده و از این رو سبب بروز ناهنجاری نیز نمی شود.

نکته: اگر چه به طور معمول به منظور انجام این کار از محرک و یا فلاشی استفاده نخواهد شد اما در شرایطی که نوار مغز قادر به ایجاد محرکی نباشد پزشک یا تکنسین به منظور تحریک اقدام به استفاده از تنفس سریع یا فلاش خواهند نمود که در این شرایط احتمال بروز تشنج در برخی از بیماران وجود خواهد داشت که در این صورت تکنسین به خوبی قادر به کنترل شرایط می باشد. از این رو جای هیچ گونه نگرانی نیست و مشکلی پیش نخواهد آمد.

البته لازم به ذکر است که تست نوار مغز تنها به منظور اطلاع از اطلاعات مرتبط با فعالیت الکتریکی مغز انجام شده و نمی توان با استفاده از آن به آسیب ها و ناهنجاری هایی درون مغز پی برد.

گفتنی است برخی مواقع در کنار این روش از دیگر روش های تشخیصی نظیر سی تی اسکن یا ام آر آی بهره گرفته می شود.

آیا می توان در دوره بارداری تست نوار مغز انجام داد؟

این سوالی است که برای خیلی از خانم های باردار پیش خواهد آمد. خیلی از خانم های باردار از انجام تست نوار مغز در این دوره واهمه دارند. اما لازم به ذکر است که به دلیل عدم استفاده از هر نوع اشعه ای در این تست، انجام آن هیچ نوع خطری برای خانم باردار و جنین او وجود نخواهد داشت.

عوامل موثر در نتیجه نوار مغز

گاهی ممکن است به دلیل برخی از بیماری ها و یا عوامل مختلف نتیجه نوار مغز تحت تاثیر قرار گرفته و به یک نتیجه باکیفیت دست پیدا نکرد. لذا نیاز است که حتماً به این موارد توجه داشته باشید. از بین این موارد می توان به موارد زیر اشاره نمود:

افت قند خون

یکی از عواملی که ممکن است نتیجه صحیح نوارمغز را تحت تاثیر قرار دهد افت قند خون می باشد. به طور معمول غذا نخوردن این مشکل را به وجود خواهد آورد.

لذا حتماً به این نکته توجه داشته و تغذیه خود را برای پیش از انجام تست نوار مغز بررسی کنید تا مشکلی از این بابت رخ ندهد.

حرکت چشم یا بدن

گاهی ممکن است حرکت کردن چشم یا بدن در زمان انجام تست نوار مغز سبب تداخل در نتیجه تست شود. البته این مورد کمتر مشاهده می شود.

وجود نور روشن یا چشمک زن

یکی دیگر از موارد به وجود آورنده اختلال در نتیجه تست وجود نوری روشن و یا چشمک زن در محیط انجام تست می باشد. از این رو تکنسین و یا پزشک حتماً به این موارد توجه داشته و به فرد مراجعه کننده نیز این موضوع را اطلاع داده تا وسایل این چنینی به همراه نداشته باشند.

مصرف برخی از داروهای خاص نظیر آرام بخش ها

برخی از داروها احتمال داشته نتیجه تست نوارمغز را تحت تاثیر قرار دهند. به همین دلیل همان طور که قبلاً نیز به آن اشاره کردیم بهتر است قبل از انجام تست حتماً با پزشک در این زمینه مشورت داشته باشید. شاید نیاز باشد برخی از داروها مدتی قبل از تست نوار مغز قطع شوند.

استفاده از نوشیدنی های کافئین دار

کافئین درون برخی از نوشیدنی ها نیز ممکن است سبب تغییر نتیجه تست شوند. از این رو توصیه می شود از شب قبل از انجام تست از مصرف نوشیدنی هایی چون قهوه، نوشابه و چای خودداری کنید.

چربی موها و یا استفاده از مواد حالت دهنده مو

بهترین حالت موها برای انجام تست نوار مغز ، موهایی تمیز و شسته شده است. لذا حتماً موها را به خوبی شسته و از مصرف هر نوع حالت دهنده ای چون ژل و تافت و… خودداری کنید.

حرف آخر

در این مطلب ما سعی کرده تمامی آن چه که شما باید در مورد نوارمغز بدانید را در اختیار شما عزیزان قرار دهیم. شما عزیزان این امکان را داشته تا در کلینیک تخصصی مغز و اعصاب و روان رها به صورت کاملاً تخصصی و حرفه ای تست نوار مغز را انجام دهید. این مرکز نوار مغز از نظر هزینه نوار مغز، کیفیت اجرا تست نوارمغز و نیز بررسی تست نوار مغز بهترین گزینه به شمار می رود. این مرکز همچنین توانسته به عنوان بهترین مرکز نوار مغز کودکان نیز شناخته شود. از این رو شما با خیالی آسوده توانسته برای انجام تست نوار مغز کودک دلبند خود کلینیک رها را انتخاب کنید.