تنگی کانال نخاعی کمر یا Spinal Stenosis به معنای باریک شدن کانال مخصوص عبور نخاع است که می تواند کیفیت زندگی و توانایی حرکتی افراد را بسیار تحت تاثیر قرار دهد. این مشکل بیشتر در افراد سالخورده به چشم می خورد.
تنگی کانال نخاعی به دلایل مختلفی ایجاد می شود و در عین حال با توجه به دلیل بروز، علائم خاصی را از خود نشان می دهد. زیرا این مشکل باعث فشار بر نخاع می شود که با درد و علائم دیگر همراه است. در این رابطه باید بدانید که این مشکل انواع مختلفی نیز دارد و از روش های گوناگونی برای تشخیص آن استفاده می شود.
ضمن اینکه اگر دچار انسداد نخاعی کمر شده اید، جای هیچ نگرانی نیست. زیرا این روزها روش های بسیاری برای درمان آن وجود دارد، البته اگر به بهترین کلینیک برای درمان خود مراجعه کنید. اما پیش از این ها باید به خوبی با این مشکل، انواع، علل، علائم، روش های تشخیص، درمان و بهترین کلینیک برای درمان آن آشنا شوید.
تنگی کانال نخاعی کمر به چه معناست؟
انسداد یا تنگی کانال نخاعی عارضه ای در کمر است که در زبان انگلیسی با عنوان « Spinal Stenosis» شناخته می شود. این عارضه به گونه ای است که تحت تاثیر عوامل مختلف، محل عبور مایع نخاعی تنگ می شود. این عارضه گاهی اوقات به صورت تدریجی و گاهی نیز به شکل ناگهانی بروز پیدا می کند.
طی این عارضه ممکن است یک یا چند فورامینا یا سوراخ استخوانی در قسمت ستون فقرات باریک شوند و بدین شکل فضا برای طناب نخاعی یا اعصاب کم می شود. این مشکل معمولا در دو قسمت زیر رخ می دهد:
- کانال نخاعی یعنی بخشی که نخاع از قسمت مرکز می گذرد.
- سوراخ های بین مهره ای یعنی قسمتی که اعصاب نخاع از کانال خارج می شوند.
اینکه این مشکل دقیقا در کدام بخش ایجاد شود و میزان تنگی کانال چقدر باشد، تاثیر زیادی بر طناب نخاعی دارد و باعث فشردگی آن می شود. به گونه ای که علاوه بر بروز علائم دردناک، انجام فعالیت های حرکتی و روزانه برای فرد دشوار خواهد بود.
آشنایی با انواع انسداد نخاعی کمر
از آنجاکه تنگی کانال نخاعی کمر ممکن در دو بخش متفاوت ایجاد شود، از این نظر می توان این عارضه را به دو دسته تقسیم کرد که عبارت هستند از:
- تنگی یا انسداد کانال نخاعی جانبی کمر و گردن.
- تنگی یا انسداد کانال نخاعی مرکزی در کمر و گردن.
هر یک از این ها به شکل متفاوتی هستند که در ادامه به صورت جزئی تر به معرفی آن ها می پردازیم:
تنگی یا انسداد کانال نخاعی جانبی کمر و گردن
به نوعی از حفره استخوانی، سوراخ بین مهره ای گفته می شود که عصب نخاعی از آن عبور می کند. در واقع عصب نخاعی از بین دو مهره به صورت مجاور می گذرد. حال زمانی که یکی یا چندتا از سوراخ های بین مهره ای به هر دلیلی تنگ یا باریک شوند، تنگی کانال نخاعی جانبی رخ می دهد.
با بروز این مشکل، فضای کمتری برای عبور عصب نخاعی وجود دارد و باعث فشردگی آن و در نهایت بروز اختلال در کار نخاع می شود. این نوع از انسداد نخاعی در بخش های مختلف ستون فقرات مانند کمر، گردن و بخش سینه ای نیز ممکن است اتفاق بیفتد. البته معمولا در بخش کمر شاهد بروز این نوع از تنگی کانال نخاعی هستیم که به آن تنگی کانال نخاعی کمری گفته می شود.
تنگی یا انسداد کانال نخاعی مرکزی در کمر و گردن
نوع دیگری از این عارضه به شکلی است که یک یا چندتا از مهره های محافظ کانال نخاعی تنگ شوند. بدین صورت در اثر تنگ شدن کانال مرکزی، فضای کمتری برای عبور طناب نخاعی وجود خواهد داشت و همانند نوع دیگر این عارضه، طناب نخاعی دچار فشردگی می شود.
این فشردگی ممکن است درد یا بروز اختلال در عملکرد نخاع به صورت ناحیه ای را به همراه داشته باشد. این نوع از عارضه تنگی نخاعی نیز در هر بخشی از ستون فقرات ایجاد می شود اما معمولا در بخش کمری و گردنی است.
در صورت بروز این عارضه در بیشتر موارد حداقل دو سطح از ستون فقرات از جمله گردن کمر به صورت پشت سر هم دچار تنگی می شوند. حال که با این دو نوع آشنا شدید، ناگفته نماند که انواع انسداد نخاعی به طور کلی به دو دسته کمری و گردنی تقسیم می شوند و ما در ادامه به معرفی نوع کمری آن می پردازیم.
علل تنگی کانال نخاعی چیست؟
طبق تحقیقات می توان گفت علل متعددی برای بروز این عارضه وجود دارد. از جمله این علت ها که باعث بروز تنگی کانال نخاعی کمر می شوند، می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- بیماری های تدریجی همچون آرتریت؛
- پاره شدن دیسک؛
- التهاب نخاع یا ناحیه اطراف آن تحت تاثیر آسیب های مختلف؛
- خار استخوان؛
- ضخیم شدن رباط ها یا لیگامان کانال نخاعی؛
- تشکیل لخته های خونی بزرگ به دلیل اختلال های خونریزی یا دستکاری ستون مهره ای؛
- ایجاد تومور سرطانی یا غیرسرطانی و فشار به نخاع و تنگی کانال نخاعی به همراه آن.
با توجه به این موارد می توان گفت برای درمان تنگی کانال نخاعی فقرات کمر باید علت بروز آن به درستی تشخیص داده شود و پزشکان متخصص ما در کلینیک رها به خوبی از عهده این کار برمی آیند.
تنگی کانال نخاعی چه علائمی دارد؟
یکی از مهم ترین نکاتی که در رابطه با این عارضه ذهن افراد را درگیر می کند، علائم آن است. در این رابطه باید بدانید که با توجه به فشردگی طناب نخاعی تحت تاثیر تنگی کانال عبور آن، مهم ترین علائم این عارضه، بروز درد است.
اینکه عارضه تنگی کانال نخاعی در کدام قسمت رخ داده باشد، بر اینکه درد در کدام بخش از ستون فقرات بروز پیدا کند، بسیار تاثیرگذار است. این درد در زمان تنگی کانال نخاعی کمر به همراه علائم دیگر از جمله موارد زیر نیز ظاهر می شود که البته به تدریج شدیدتر می شوند:
- درد در باسن، پاها یا عضلات ساق که در صورت ایستادن افزایش پیدا می کند؛
- سیاتیک یا دردی که هر دو ران یا یکی از آن ها ساطع می شود؛
- بروز دردی که در صورت دراز کشیدن، نشستن یا خم شدن به سمت جلو بهتر می شود؛
- احساس درد شدید در ناحیه کمر؛
- بروز گرفتگی در عضلات قسمت ساق پا در زمان راه رفتن؛
- احساس ضعف، گزگز و بی حسی در پاها؛
- احساس ضعف در پا در زمان راه رفتن؛
- بی حسی پاها؛
- ضعف، درد و بی حسی زیاد و غیرقابل تحمل در هر دو پا؛
- اختلال در عملکرد روده یا مثانه بر اثر فشردگی زیاد اعصاب نخاعی.
یکی از نکات قابل توجه در رابطه با علائم انسداد نخاعی کمر این است که در هر فردی ممکن است متفاوت باشد. همچنین این احتمال وجود دارد که شما تنها یکی، برخی یا اکثر این علائم را تجربه کنید. این موضوع به میزان آسیب دیدگی و فشردگی طناب نخاعی بستگی دارد. به هر حال در صورت بروز این علائم حتما به حاذق ترین پزشک متخصص مغز و اعصاب مراجعه کنید.
چه افرادی تحت خطر بروز عارضه تنگی کانال نخاعی هستند؟
معمولا عارضه تنگی کانال نخاعی کمر در افراد سالخورده مشاهده می شود. بر اساس تحقیقات ثابت شده است که حدود 95 درصد از افراد در سنین بالا دچار این عارضه می شوند. به همین دلیل می توان گفت با افزایش سن، احتمال ابتلا به این مشکل نیز بیشتر می شود.
البته توجه داشته باشید افرادی که در سنین کم بی تحرک هستند یا به نخاع آن ها تحت شرایط خاص فشار زیادی وارد می شود، خیلی زود به این عارضه دچار خواهند شد. خوابیدن و نشستن نادرست در سنین جوانی نیز این عارضه را به همراه دارد.
چه زمانی تنگی کانال نخاعی جدی است؟
این عارضه جز مشکلات و بیماری های رایج به شمار می رود. به طوری که این روزها تعداد زیادی از افراد در سنین بالا به آن دچار می شوند. در برخی مواقع، این عارضه آن چنان حاد نیست و حتی بسیاری از افراد سالیان سال با آن زندگی می کنند.
اما بعضی اوقات تنگی کانال نخاعی بسیار جدی می شود. زمانی که فشردگی اعصاب نخاعی زیاد باشد و همچنین این عصب مدت زمان طولانی تحت فشار قرار گیرد، به مشکلی حاد و جدی تبدیل می شود. به طوری که اگر سندروم دم اسبی یا میلوپاتی و نقایصی از این دست در سیستم عصبی ایجاد شود، نشان دهنده تشدید تنگی کانال نخاعی و جدیت آن است.
در این صورت با تشدید فشار بر نخاع کمر ممکن است فرد دچار بی حسی دائمی یا حتی فلج شود. پیش از بروز این اتفاق، فرد دچار بی حسی های مداوم و ضعف زیاد در پاها و بازوها می شود. برخی از افراد نیز با بی اختیاری مدفوع یا ادرار مواجه می شوند.
با توجه این موارد اگر شما یکی از این علائم را دارید، باید هرچه سریع تر به پزشک مراجعه کنید. زیرا در غیر این صورت در شرایط حاد قرار می گیرید و این عارضه مشکلات جدی تری را برای شما رقم می زند.
روش های تشخیص Spinal Stenosis یا انسداد نخاعی
این روزها با توجه به پیشرفت های علمی و پزشکی، روش های مختلفی برای تشخیص تنگی کانال نخاعی کمر وجود دارد. ابتدا پزشک می تواند طبق علائم بیمار و سابقه پزشکی او نسبت به تشخیص و تایید بروز این عارضه اقدام کند.
همچنین با کمک آزمایش های مختلف از جمله موارد زیر، تشخیص این عارضه آسان تر است:
MRI
بهترین شیوه موجود برای تشخیص این عارضه، ام آر آی است. زیرا با کمک ام آر آی و تصویربرداری، پزشک می تواند به طور کامل جزئیات را مشاهده کند. چنان که در این آزمایش امکان مشاهده ریشه های عصبی، تغییرات ایجاد شده در نخاع و تومورها وجود دارد.
توموگرافی کامپیوتری
اسکن توموگرافی کامپیوتری روش دیگری است که پزشکان برای تشخیص و درمان تنگی کانال نخاعی فقرات کمر از آن استفاده می کنند. توموگرافی کامپیوتری به شکلی است که با اشعه ایکس از زوایای مختلف نخاع تصویربرداری می شود.
بدین شکل امکان تشخیص و تعیین اندازه و شکل کانال نخاعی وجود دارد و پزشک به صورت کامل متوجه میزان آسیب دیدگی و پیشرفت عارضه می شود.
میلوگرام
میلوگرام روشی است که در صورت عدم دسترسی به ام آر آی کاربرد دارد. در این شیوه تشخیص تنگی کانال نخاعی کمر، ابتدا نوعی رنگ کنتراست را به مایع مغزی یا فضای مایع نخاعی تزریق می کنند. سپس با وجود این رنگ امکان سی تی با میلوگرام و تشخیص چگونگی کانال عبور نخاع و ریشه های عصبی فراهم می شود.
اینکه پزشک شما دقیقا از کدام روش برای تشخیص استفاده کند، به چگونگی علائم، میزان پیشرفت عارضه و تشخیص پزشک شما بستگی دارد.
شیوه های درمان تنگی کانال نخاعی فقرات کمر
با توجه به فراگیری این عارضه به خصوص در افراد سالخورده جوامع، روش های بسیاری برای درمان آن وجود دارد. به طور کلی شیوه های درمان تنگی کانال نخاعی ستون فقرات به دو دسته تقسیم می شوند که عبارت هستند از:
- روش های غیرجراحی یا غیرتهاجمی
- روش های جراحی.
در ادامه برای آشنایی بیشتر شما این روش ها را به طور کامل معرفی می کنیم:
روش های درمانی غیرجراحی
روش های درمانی غیرتهاجمی برای افراد دچار این عارضه شامل موارد بسیاری می شود که البته افراد زیادی نیز با کمک آن ها درمان شده اند. از جمله این شیوه ها می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- تغییر در سبک زندگی همچون رژیم غذایی، کاهش وزن وغیره؛
- استفاده از داروهای مسکن برای تسکین دردهای ناشی از تنگی کانال نخاعی کمر؛
- استفاده از انواع داروهای ضدالتهاب؛
- استفاده از داروهای مناسب برای رفع بی حسی و گزگز؛
- استفاده از دمنوش های مناسب برای این عارضه مانند آویشن، شاتره وغیره؛
- فیزیوتراپی؛
- ورزش؛
- آب درمانی؛
- و بسیاری موارد دیگر.
معمولا پزشکان ابتدا از شیوه های غیرجراحی برای درمان این عارضه استفاده می کنند و سپس در صورت عدم دستیابی به نتیجه مطلوب به استفاده از روش های جراحی رو می آورند. همچنین این روش ها برای بیماران که با علائم عصبی دست و پنجه نرم نمی کنند، بهتر است.
روش های جراحی
دسته ای دیگر از شیوه های درمان تنگی یا انسداد کانال نخاعی شامل روش های جراحی می شود. جراحی های مختلفی برای درمان این عارضه وجود دارد که عبارت هستند از:
- جراحی کانال نخاعی؛
- جراحی با شیوه آندوسکوپ؛
- جراحی برای گشاد و باز کردن کانال نخاع؛
- استفاده از لیزر.
اینکه کدام یک از این روش ها برای درمان تنگی کانال نخاعی کمر شما مناسب باشد، به عارضه شما، علائم، علل آن و کلینیک و پزشکی که به آن مراجعه می کنید بستگی دارد. بنابراین بهترین کلینیک را انتخاب کنید.
درمان آسان تنگی یا انسداد نخاعی با کلینیک رها
کلینیک رها یکی از مراکز فوق تخصصی مغز، اعصاب و روان با تجربه ای درخشان در تهران است که حاذق ترین پزشکان در آن فعالیت می کنند. در کلینیک ما کلیه عارضه ها و اختلالات مرتبط با مغز، اعصاب و روان مانند تنگی کانال نخاعی و درمان دیسک کمر انجام می شود.
شما در مجموعه ما تحت نظر پزشکانی متخصص و باتجربه درمان می شوید. به همین دلیل از بهترین شیوه ها برای درمان شما استفاده می شود. علاوه بر این ها باید بدانید هزینه درمان در کلینیک ما بسیار مناسب است. زیرا با بیش از 20 بیمه قرارداد داریم.
علاوه بر این ها باید بدانید که در کلینیک رها خبری از انتظار طولانی مدت در صفوف نوبت دهی نیست. زیرا تنها با یک تماس یا از طریق سایت ما در قسمت نوبت دهی اینترنتی می توانید نوبت خود را رزرو کنید.
سوالات متداول درباره تنگی کانال نخاعی
از آنجاکه برخی از افراد به دنبال پاسخ های مختصر برای سوالات خود در رابطه با این عارضه هستند، در این بخش به پاسخگویی به این سوالات می پردازیم:
- چند نوع عارضه تنگی کانال نخاعی وجود دارد؟
- از نظر محل بروز عارضه دو نوع از جمله تنگی یا انسداد کانال نخاعی جانبی یا تنگی کانال مرکزی کمر و گردن وجود دارد.
- مهم ترین علائم تنگی کانال نخاعی کمر چیست؟
- درد در ناحیه کمر، گردن و حتی پاها و احساس ضعف و بی حسی در پاها.
- از چه روش هایی برای درمان تنگی کانال نخاعی استفاده می شود؟
- روش های جراحی و غیرجراحی.
- برای درمان این عارضه به چه پزشک یا کلینیکی مراجعه کنیم؟
- به پزشک متخصص مغز و اعصاب و بهترین کلینیک مغز و اعصاب مراجعه کنید.
کلام آخر
تنگی کانال نخاعی کمر به عارضه ای گفته می شود که در آن کانال عبور طناب نخاعی تحت تاثیر علل مختلف تنگ می شود. بدین شکل عبور اعصاب نخاع آسان نخواهد بود و مشکلاتی را به همراه دارد. بروز این عارضه دلایل گوناگونی دارد و با علائم متفاوتی ظاهر می شود.
همچنین باید بدانید که از نظر محلی که این عارضه ایجاد می شود، می توان آن را به دو دسته اصلی تقسیم کرد. این عارضه بیشتر در افراد سالخورده و مسن دیده می شود. ضمن اینکه بسیاری از افراد سالیان سال با وجود آن زندگی می کنند اما گاهی اوقات بروز علائم به خصوص نشان دهنده جدیت این عارضه است.
در این شرایط باید بلافاصله برای تشخیص و درمان تنگی کانال نخاعی اقدام کنید. برای تشخیص و درمان این عارضه شیوه های مختلفی وجود دارد. چنان که با روش های جراحی و غیرجراحی این عارضه را درمان می کنند. در کلینیک رها در کم ترین زمان و با قیمت مناسب درمان انسداد کانال نخاعی انجام می شود.
