نوار مغزی این روزها کاربردهای زیادی دارد که یکی از آن ها تشخیص تشنج می باشد. برای این تست خاص شرایط خاصی نیز احتیاج است. در این مطلب همه آن چه که باید در مورد تشخیص تشنج با استفاده از نوار مغز بدانید در اختیار شما عزیزان قرار خواهد گرفت. با ما همراه باشید:

تست نوار مغزی چیست؟

نوار مغزی یا الکتروانسفالوگرافی، یکی از روش های کارآمد جهت بررسی فعالیت الکتریکی مغز است. با استفاده از این روش به راحتی می توان مشکلات مغزی مختلفی مانند سکته مغزی، تشنج و صرع را تشخیص داد. در این روش الکترودهایی در سطح سر قرار داده می شود و به واسطه این الکترودها می­ توان به راحتی فعالیت الکتریکی مغز را آنالیز کرد.

به کمک این تست همچنین می توان مشخص کرد که اختلالات مغزی، چه تأثیری بر روی امواج مغزی دارند. برای انجام این تست کلاهی مخصوص روی سر فرد قرار داده می شود که این کلاه دارای الکترودهایی به منظور ثبت فعالیت الکتریکی مغز می باشد. گاهی برای رسیدن به یک نتیجه مطمئن، این روش به همراه روش های دیگری مانند ام آر آی یا سی تی اسکن به کار برده می شود.

 

انواع نوار مغزی

نوار مغزی بسته به شرایط به شکل های مختلفی به کار برده می شود. به طور معمول روش روتین و معمول آن همان روش انجام تست در حالتی است که بیمار روی تخت کلینیک یا مرکز تست نوار مغزی قرار گرفته و این تست چیزی حدود یک ساعت زمان می برد. اما گاهی این تست متفاوت خواهد بود که در ادامه با هر یک از حالت های آن آشنا خواهیم شد:

1. نوار مغزی در خواب

این نوار مغزی که به نوار مغزی محروم از خواب نیز معروف است در زمانی انجام خواهد شد که فرد در حالت خواب به سر می برد. گاهی زمانی که تست نوار مغز معمولی اطلاعات کافی و مورد نیاز را به دست نیاورد پزشک این نوع تست را برای بیمار تجویز می کند. برای انجام هر چه بهتر این تست معمولاً از بیمار تقاضا می شود که شب قبل را بیدار بماند تا بتواند در زمان انجام تست، راحت بخوابد و اجازه داده تست روال طبیعی خود را طی کند.

2. تست نوار مغز سرپایی

این تست هم نوع دیگری از تست نوار مغزی است که به طور معول برای 24 ساعت فعالیت مغز را ثبت می کند. در این روش با اتصال گیرنده ها به یک ضبط کننده قابل حمل، می توان به راحتی آن را به لباس وصل کرد و بدون هیچ مشکلی به امور روتین خود رسیدگی کرد و جای نگرانی بابت خیس شدن این تجهیزات نیست.

3. تله متری نوار مغز

این نوع نوار مغز هم به این شکل است که در حین ضبط نوار مغز، به فیلمبرداری نیز پرداخته می شود و از این رو می توان در مورد فعالیت مغز، به اطلاعات بیشتری دست پیدا نمود. به طور معمول این تست طی چند روز و زمانی که بیمار در حالت بستری در بیمارستان قرار دارد به ثبت می رسد. در این روش انتقال سیگنال های نوار مغز به طور بی سیم به رایانه انجام شده و ویدئو نیز توسط کامپیوتر ثبت شده و به وسیله پرسنل مخصوص، به صورت دائمی قابل کنترل و نگهداری خواهد بود.

بهترین روش تست نوار مغزی برای تشخیص صرع

همانطور که در قسمت قبل به آن اشاره کردیم یکی از انواع روش های تست نوار مغز، تست محروم از خواب است. به طور معمول برای تشخیص صرع، این روش به کار برده می شود. این روش را نیز می توان آزمایشی غیرتهاجمی به منظور ثبت و بررسی فعالیت الکتریکی مغز به شمار آورد و در این تست نیز از اتصال الکترودها برای دسترسی به اطلاعات فعالیت مغز کمک گرفته می شود.

اگر چه گاهی تشنج و صرع به واسطه تست نوار مغزی معمول نیز قابل تشخیص است اما تست نوار مغز محروم از خواب، بیماری هایی چون تشنج نامحسوس مثل تشنج غایب و تشنج کانونی را نیز تشخیص می دهد. این موضوع سبب شده که بهترین روش برای تشخیص تشنج و صرع، نوار مغزی محروم از خواب دانسته شود.

 

دلایل استفاده از تست نوار مغز برای تشخیص صرع

سال های زیادی است که رابطه خواب و صرع مورد بررسی قرار گرفته اند. ولی تست نوار مغزی به روش محرومیت از خواب روشی فعال به منظور تشخیص صرع و حملات متناوب می باشد که همچنین به واسطه آن امکان شناسایی الگوهای الکتریکی غیرطبیعی ناشی از صرع و به وجود آمده در خلال تشنج بالینی وجود خواهد داشت.

برای همین در صورتی که متخصص نتواند از طریق تست نوار مغز معمولی به نتیجه دلخواه برسد، تست نوار مغزی محروم از خواب را تجویز خواهد نمود. این روش با افزایش دقت تشخیص صرع، باعث شده تشخیص الگوهای الکتریکی که در واقع ترشحات کنترل نشده از نورون ها هستند بالاتر برود.

تفاوت تست نوار مغز عادی و محروم از خواب در تشخیص تشنج

از تست نوار مغز عادی به منظور تشخیص بیماری های مختلفی نظیر اختلالات عملکرد مغز، التهاب مغزی، سکته مغزی، اختلالات خواب، آسیب های مغزی ناشی از صدمه و آسیب سر، تومور مغزی و… استفاده می شود. اما از تست نوار مغز به روش محرومیت از خواب، به طور معمول به منظور تشخیص اختلالات مختلف مغزی مثل تشنج یا صرع بهره گرفته می شود. با این روش پزشک همچنین این امکان را داشته تا انواع صرع و تشنج را تشخیص دهد.

گاهی تشنج با علائمی روانی همراه می گردد برای همین برخی اوقات پزشک در بیماری های خاص، ناهنجاری های به وجود آمده در طی تشنج را به کمک تست نوار مغز محرومیت از خواب تشخیص می دهد.

البته بسته به شرایط بیمار ممکن است این تست محرومیت از خواب به شکل های مختلفی انجام شود. برای مثال بسته به صلاحدید پزشک میزان خواب بیمار در شب قبل از تست، زمان انجام تست و نیز روز مورد نظر جهت انجام تست نوار مغزی متفاوت می باشد. این موضوع حتی گاهی باعث شده نتیجه تست در یک مرکز با مرکزی دیگر متفاوت باشد.

 

خطرات تست نوار مغزی برای تشخیص تشنج به روش محرومیت از خواب

این تست روشی بدون درد و بدون عارضه برای تشخیص تشنج به شمار می رود. به طور معمول در زمان انجام این تست بیمار به هیچ عنوان احساس بدی نخواهد داشت و خطری نیز او را تهدید نمی کند. الکترودهای متصل به سر بیمار نیز قرار نیست به مغز بار الکتریکی انتقال دهد و صرفاً به منظور ارزیابی فعالیت الکتریکی مغز است.

همچون روش های تحریک مغزی نظیر چراغ های چشمک زن یا تنفس عمیق که در تست نوار مغزی عادی به کار برده می شود بی خوابی نیز به واسطه تحریک فعالیت های مغزی سبب تشنج خواهد شد. اما در تمام طول تست، بیمار تحت کنترل خواهد بود و از این رو هیچ خطری برای او وجود ندارد. در صورتی که فرد مستعد تشنج باشد خیلی زود با استفاده از داروهای ضدتشنج جلوی این مشکل گرفته می شود.

علاوه بر آن، در اتاق تست نوار مغزی به طور معمول تمامی تجهیزات مورد نظر مانند دستگاه اکسیژن و تجهیزات ایمنی مهیا خواهد بود تا در صورت طولانی شدن تشنج، بلافاصله بتوان شرایط را دوباره امن ساخت.

 

نکات قابل توجه پیش  از انجام تست نوار مغزی برای تشخیص تشنج

1. زمان انجام تست

تست نوار مغز معمولی 1 تا 1 ساعت و نیم طول می کشد و برای ثبت فعالیت مغز توسط الکترودها نیز زمانی 20 تا 40 دقیقه ای نیاز است. اما تست نوار مغزی به روش بی خوابی چند ساعتی طول می کشد. در این روش زمانی که بیمار خواب یا در حال خواب و بیداری است فعالیت مغز به ثبت می رسد. بعد از اتمام تست نیز بیمار قادر است روال طبیعی زندگی خود را داشته و خیلی زود به منزل برگردد.

گاهی پزشک از بیمار تقاضا می کند که در شب قبل خواب کمتری داشته یا اصلاً نخوابد. برای همین در مورد میزان خواب، باید به توصیه های پزشک توجه داشت. این تست به طور معمول صبح ها انجام می شود تا بیمار در طی روز به واسطه بی خوابی به خواب نرود و برنامه ها به هم نریزند.

2. موقعیت انجام تست

این تست به طور معمول تستی سرپایی است و نیاز به بستری کردن بیمار نخواهد بود. این تست به طور معمول در کلینیک ها و مراکز تست نوار مغزی انجام خواهد شد. گاهی نیز بسته به شرایط بیمار، نیاز است که به طور طولانی مدت بیمار تحت کنترل قرار گیرد که در این حالت از نظارت ویدئویی استفاده می شود.

3. بازگشت به خانه

با توجه به خواب آلود بودن بیمار بعد از تست، به واسطه بی خوابی های شب گذشته، بهتر است که فردی همراه او باشد تا بعد از انجام تست او را به خانه برساند.

4. لباس مناسب

از آن جایی که بیمار باید در طی تست، به حالت نشسته یا درازکش باشد توصیه می شود حتماً پیش از مراجعه به مرکز تست نوار مغز، لباسی راحت را انتخاب و به تن کنید. در صورتی که لباس دکمه ای یا زیپی است حتماً در نظر داشته باشید که به راحتی می توان آن را باز کرد.

در این تست نیازی به پوشاندن سر یا بیرون آوردن زیورآلات نیست اما بهتر است برای اتصال هر چه بهتر الکترودها از پوشیدن گوشواره یا آویزهای بلند خودداری نمایید.

5. موها

حتماً شب قبل از مراجعه به مرکز تست نوار مغز موها را شسته و از زدن هر نوع ژل، روغنی یا نرم کننده ای به موها خودداری نمایید. این مواد به واسطه چسبندگی که داشته باعث می شوند الکترودها به راحتی روی پوست سر چسبانده نشوند.

6. غذاها

اگر چه برای انجام این تست نیازی نیست به حالت ناشتا باشید اما توصیه می شود دست کم 8 تا 12 ساعت پیش از تست، از مصرف نوشیدنی های کافئین دار مانند چای و قهوه خودداری کنید. چرا که ممکن است روند آزمایش با مصرف کافئین دچار اختلال شود.

این را نیز باید در نظر داشت که پایین بودن قند خون باعث شده تست تحت تاثیر قرار گیرد برای همین حتماً قبل از مراجعه به مرکز تست نوار مغز، چیزی میل کنید.

در صورتی که بدون نسخه دارو یا مکملی را مصرف می کنید حتماً این موضوع را با پزشک در میان بگذارید.

هزینه تست نوار مغزی برای تشخیص صرع

در صورتی که ضرورت انجام این تست توسط پزشک تأیید شود هزینه آن را بیمه متقبل خواهد شد. اما در صورتی که تحت پوشش بیمه ای نیستید یا این که بیمه شما فاقد اعتبار باشد نیاز است که به صورت آزاد هزینه این تست و مبلغ ویزیت را پرداخت نمایید.

این تست بسته به شرایط بیمار و نیز مکانی که تست در آن انجام خواهد شد متفاوت خواهد بود. اما در کل  هزینه انجام این تست بسته به این که در مرکز تخصصی انجام شود و یا در بیمارستانی عمومی باشد دارای نرخ ثابتی است و این شرایط هستند که باعث افزایش مبلغ خواهند شد. برای همین همه چیز به شرایط بیمار بستگی دارد.

 

نکاتی در رابطه با انجام تست نوار مغزی برای تشخیص تشنج

قبل از انجام این تست نیاز است که شما به عنوان بیمار رضایت نامه ای را امضا کنید. مسئولیت اجرای این تست و نظارت بر شرایط بیمار برعهده تکنسین نوار مغزی می باشد.

شما به اتاق مخصوص آزمایش نوار مغزی هدایت می شوید و باید روی صندلی نشسته یا روی تخت دراز بکشید. سر شما توسط تکنسین اندازه گیری شده و محل قرارگیری الکترودها مشخص خواهد شد. به طور معمول در تست نوار مغزی به روش بی خوابی، 16 تا 25 الکترود روی سر بیمار وصل می شود.

محل قرارگیری الکترودها با کرمی لایه بردار پاک خواهد شد تا خمیر یا ژل الکترود بهتر به پوست سر بچسبد. این کار همچنین کیفیت خوانایی سیگنال ها را نیز بالاتر می برد. با شروع تست از شما خواسته می شود تا چشمان خود را به آرامی بسته و نفس های عمیق بکشید.

از زمانی که تست آغاز می شود باید بدون حرکت و ثابت بمانید و گاهی خوانش حتی به واسطه یک چشمک زدن یا بلع دچار اختلال خواهد شد. برای همین بهتر است که بیمار در طی آزمایش در حال چرت زدن باشد.

شرایط بیمار توسط تکنسین مدام در حال کنترل خواهد بود تا در صورت بروز علائم تشنج امکان مهار سریع آن وجود داشته باشد.

 

نکاتی برای بعد از انجام تست نوار مغزی تشخیص تشنج

بعد از انجام این تست، الکترودها توسط تکنسین از سر جدا خواهند شد و محل چسبیده شدن آن ها با کمی آب یا استون پاک می شود. به طور معمول بعد از این تست فرد به دلیل کم خوابی دچار حس خستگی است اما به راحتی می تواند فعالیت های طبیعی خود را انجام دهد. برای اطمینان بیشتر، توصیه می شود در این روز، یک نفر را با خود به همراه داشته باشید.

حتماً وقتی که به خانه رسیدید پوست سر را خوب بشویید چرا که این چسب و ژل ها روی پوست باقی می مانند. ممکن است به واسطه استفاده از این ژل ها پوست سر دچار التهاب شود که کاملاً طبیعی است و خود بعد از چند روز برطرف می شود.

بعد از تست همچنین می توانید داروهایی که پزشک قطع کرده است را دوباره از سر بگیرید.

 

تفسیر تست نوار مغزی جهت تشخیص تشنج

برای تفسیر این تست باید به یک متخصص مغز و اعصاب با بورد تخصصی صرع مراجعه شود. این تست توسط آزمایشگاه به صورت گزارشی به متخصص ارجاع داده خواهد شد. جواب تست به طور معمول در صورت انجام در مرکزی حرفه ای بلافاصله بعد از آزمایش قابل دریافت است.

برای همین شما می توانید آن را همان لحظه نزد پزشک ببرید تا نتیجه را برای شما تفسیر کند. در برخی مراکز همچنین متخصصی این کار را برای شما انجام خواهد داد. البته برای تشخیص بیماری و تفسیر کلی نیاز است که سوابق قبلی بیمار نیز مورد بررسی قرار داده شود. به طور معمول در نتیجه نوار مغز برای تشخیص تشنج، فعالیت الکتریکی غیر عادی مغز نشان دهنده مشکلات زیر است:

1. صرع عمومی
2. صرع کانونی
3. دیگر سندروهای صرعی

بهترین مرکز تست نوار مغزی جهت تشخیص تشنج

طبیعی است که برای انجام یک تست نوار مغز حرفه ای به دنبال مرکزی تخصصی باشید. کلینیک تخصصی مغز و اعصاب و روان رها، یکی از مراکز حرفه ای و مجهز در زمینه انجام تست نوار مغزی است. شما می توانید در این مرکز یک تست نوار مغز مطمئن و دقیق داشته باشید.

ویژگی های این مرکز باعث شده به یک گزینه عالی در زمینه تشخیص تشنج با استفاده از نوار مغزی تبدیل شود. در ادامه برخی از ویژگی های این مرکز را با هم بررسی می کنیم:

1. این کلینیک دارای حرفه ای ترین و حاذق ترین متخصصین و تکنسین هاست؛
2. این مرکز به واسطه همکاری با اکثر بیمه های کشور، دارای مناسب ترین هزینه تست نوار مغز است؛
3. در این مرکز تست نوار مغز کودکان و نیز انواع تست نوار مغزی برای تشخیص بیماری های مختلف نیز انجام خواهد شد؛
4. تمامی بخش های این کلینیک کاملاً بهداشتی و تمیز هستند و در این روزهای کرونایی با خیالی آسوده می توانید به آن مراجعه کنید؛
5. مرکز نوار مغز رها دارای به روزترین تجهیزات و دستگاه هاست؛
6. در این مرکز نوبت دهی خیلی سریع و بدون معطلی خواهد بود.