کاربرد فیزیوتراپی

این روزها در زمینه های مختلف یکی از روش های درمانی کارآمد استفاده از فیزیوتراپی است. همه ما احتمالاً تا به حال نام فیزیوتراپی را شنیده و همچنین ممکن است با این روش درمانی از نزدیک آشنایی داشته باشیم. اما برخی نیز ممکن است به تازگی به این روش درمانی نیاز پیدا کرده و شناختی از آن نداشته باشند. در این زمینه حتماً افراد دوست دارند بدانند که فیزیوتراپی چیست؟

شناخت در رابطه با فیزیوتراپی و کاربردهای آن باعث می شود افراد راحت تر به این روش اعتماد کرده و از آن برای درمان مشکل خود استفاده کنند. از این رو ما در این مطلب سعی داشته اطلاعات کاملی در مورد کاربردهای فیزیوتراپی در اختیار شما عزیزان قرار دهیم. حتماً با خواندن این مطلب به خوبی به پاسخ تمامی سوالات خود در رابطه با این روش درمانی کارآمد خواهید رسید.

فیزیوتراپی چیست؟

فیزیوتراپی را میتوان یکی از زیرشاخه های پزشکی دانست که در درمان بیماری های مختلف به کار برده می شود. نام این روش درمانی در واقع برگرفته از دو واژه physio و therapy و به معنای فیزیک و درمان است. فیزیوتراپی سعی داشته تا با بهره گیری از ماهیت فیزیک بدن، به بهبود عملکرد اندام ها کمک کند. معمولاً این روش درمانی در زمینه درمان مشکلات مرتبط با حیطه اسکلتی عضلانی کاربرد دارد.

به طور کلی می توان در تعریف روش درمانی فیزیوتراپی اینگونه گفت که فیزیوتراپی روشی درمانی است که در آن بیماری های عصبی، ماهیچه ای و اسکلتی به کمک تجهیزات توانبخشی و مکانیکی، جریان های الکتریکی، درمان های دستی، تمرینات ورزشی و سایر عوامل فیزیکی بهبود می یابند.

فیزیوتراپی را همچنین می توان یک روش پیشگیری کننده دانست چرا که در بسیاری از مواقع برای جلوگیری از بروز برخی بیماری ها و اختلالات به کار برده می شود. فیزیوتراپی بخشی از سیستم زیست شناستی و توانبخشی است.

این روش کمک می کند تا افراد ضمن دستیابی به عملکرد عضلانی بهتر، درد کمتری نیز داشته باشند. در این روش برای هر نوع بیماری و بسته به شرایط هر فرد از تمرین ها و ورزش های متناسب استفاده می شود.

 تاریخچه فیزیوتراپی

در مورد تاریخچه فیزیوتراپی، میتوان این نوع درمان را متعلق به 460 سال پیش از میلاد دانست. در آن زمان بود که بقراط و گالنس، برای درمان بیماران از روش ماساژ، تکنیکهای دست و هیدروتراپی که به نوعی همان فیزیوتراپی امروزی است بهره می گرفتند.

در ایران اما کاربردهای فیزیوتراپی باعث شد که از دهه 40 فیزیورتراپی به عنوان روشی درمانی با ورود فارغ التحصیلان به کشور، مورداستفاده قرار گرفت.

انواع فیزیوتراپی

این روزها فیزیوتراپی شکل پیشرفته تری به خود گرفته و برای هر نوع بیماری و برای هر دسته از افراد با توجه به شرایط بدنی و سنی از نوع خاصی از فیزیوتراپی استفاده می شود. این موضوع به خوبی نشان دهنده کاربردهای فیزیوتراپی در زمینه های مختلف است. در ادامه با انواع فیزیوتراپی آشنا خواهیم شد:

 

1. فیزیوتراپی ارتوپدیک

تمرکز این نوع فیزیوتراپی بر روی جراحت های مرتبط با استخوان ها، تاندون ها، رباط ها، مفاصل و ماهیچه هاست. معمولاً افراد در ورزش های مختلف دچار این آسیب ها و جراحات می شوند. این فیزیوتراپی خود بسته به میزان جراحت و شدت آن، به دو دسته زیر تقسیم می شود:

1. فیزیوتراپی کوتاه مدت

در صورتی که آسیب اسکلتی، عصبی و عضلانی جزئی باشد می توان با استفاده از فیزیوتراپی کوتاه مدت درمان را انجام داد. این آسیب های جزئی ممکن است بر اثر یک حادثه رخ داده و سبب شکستگی های ساده، جراحت ساده بافت نرم شوند. همچنین گاهی این آسیب ها یک آسیب غیر ترومایی هستند.

برای درمان این آسیب ها کافی است افراد در معرض یک دوره کوتاه فیزیوتراپی سرپایی قرار گیرند.

2. فیزیوتراپی بلندمدت

فیزیوتراپی بلندمدت برای آسیب هایی چون شکستگی شدید و جدی مانند شکستگی در مفصل ران یا ستون فقرات و بیماری هایی مثل آرتریت روماتوئید به کار برده می شود. این مشکلات که سبب ناتوانی شدید فیزیکی و عوارض جانبی چون فلج شده و حتی ممکن است به جراحی نیاز پیدا کنند به تعداد جلسات فیزیوتراپی متعدد نیازمندند.

بسته به شرایط این افراد، فیزیوتراپی به صورت غیر سرپایی انجام می شود.

2. فیزیوتراپی نورولوژیک

برای درمان مشکلات نورولوژیک مختلف نیز بایستی از روش درمانی فیزیوتراپی به صورت منظم استفاده شود. دلایل مختلفی از جمله ام اس، اختلالات شناختی، بیماری های ناشی از کمبودهایی مثل کمبود ویتامین ب 12، سکته مغزی، تروما و… سبب بروز آسیب های سیستم عصبی خواهند شد. در رابطه با درمان این مشکلات فیزیوتراپی می تواند بسیار کارساز باشد.

برای مشکلاتی چون فلج ماهیچه ای، رعشه، پارکینسون، آتاکسی و… نیز باید فرد در معرض فیزیوتراپی بلند مدت قرار گیرد. در واقع فیزیوتراپی با هدف استقلال فرد انجام خواهد شد. خیلی از مواقع افراد به دلیل مشکلاتی که داشته قادر به انجام فعالیتی خاص نیستند. به کمک فیزیوتراپی می توان دوباره توان فرد را بازگرداند. البته گاهی نیز فرد دچار فلج کامل شده و در این حالت کاربرد فیزیوتراپی برای او، آموزش استفاده از ویلچر یا حتی اتومبیل خواهد بود. فیزیوتراپی نورولوژیک نیز می تواند در انواع زیر به کار برده شود:

1. فیزیوتراپی افراد مسن

در این نوع فیزیوتراپی تلاش می شود تا فرد سالمند دچار بازتوانی شود. معمولاً افراد بعد از سن 65 سالگی درگیر مشکلات ارتوپدی و نورولوژیکی خواهند شد. از طرفی بایستی مراقبت ویژه ای برای این افراد در نظر گرفت. کاهش قدرت تعادل در این افراد باعث شده که به راحتی زمین خورده و استخوانی دچار شکستگی شود.

فیزیوتراپیست بسته به شرایط فرد مسن و مشکلاتی که با آن ها دست و پنجه نرم می کند برای او تمریناتی در نظر خواهد گرفت تا بتواند تعادل خود را بهتر حفظ کند، عملکرد مستقلی داشته باشد و همچنین دامنه حرکتی مفصل بهبود پیدا نماید. تمرین های تنفسی برای پاکسازی ریه ها و توانبخشی قلب و نیز تقویت ماهیچه ای از دیگر تمرین هایی است که برای افراد مسن در نظر گرفته می شود.

از طرفی به این افراد آموزش داده خواهد شد که در صورت نیاز چگونه از وسایل کمکی برای راه رفتن استفاده کنند.

 

2. فیزیوتراپی قلبی- ریوی

فیزیوتراپی برای بازتوانی قلب و ریه نیز به کار برده می شود. در واقع از دیگر موارد استفاده از فیزیوتراپی برای بهبود روند درمان افرادی است که دچار مشکلاتی ریوی هستند یا مشکلات قلبی داشته و به عنوان مثال به تازگی عمل پیوند قلب انجام داده اند.

3. فیزیوتراپی اطفال

در خیلی از کودکان ممکن است مشکلاتی نظیر فلج اطفال، فلج مغزی و تاخیر در رشد مشاهده شود. در چنین حالتی باید کودک برای مدتی طولانی تحت روش فیزیوتراپی قرار گیرد. به کمک فیزیوتراپی می توان شاهد کاهش اسپاسم این کودکان شد. همچنین تقویت ماهیچه ها و استقلال از دیگر مزایای فیزیوتراپی برای کودکانی با ضعف عضلانی می باشد.

 

کاربردهای فیزیوتراپی

در بالا به آن اشاره کردیم که هر فرد بسته به شرایطی که داشته از نوع مناسب فیزیوتراپی برای درمان خود بهره می گیرد. به طور کلی می توان از فواید فیزیوتراپی و نیز کاربردهای فیزیوتراپی به موارد زیر اشاره نمود:

1. کاربر فیزیوتراپی برای کاهش درد

یکی از کاربردهای فیزیوتراپی، کمک به کاهش درد است. در خیلی از مشکلات ارتوپدی مثل آرتروز، پارگی ماهیچه، پیچ خوردگی ها و… فیزیوتراپی به کمک روش های مختلف مانند الکتروتراپی، سونوگرافی و ورزش های درمانی از جمله درمان های دستی و موبیلیزیشن باعث می شود فرد درد کمتری داشته باشد.

2. کاربرد فیزیوتراپی در سفتی بعد از شکستگی

خیلی از اوقات افراد از بعد باز کردن گچی که دور عضو شکسته، گرفته شده متوجه خواهند شد که در حرکت مفصل با محدودیت رو به رو هستند. به کمک فیزیوتراپی می توان دامنه حرکتی مفصل را بهبود بخشید و ماهیچه های ضعیف را تقویت نمود. برای همین بعد از مدتی فرد به خوبی متوجه خواهد شد که دوباره استخوان های شکسته شده سفت شده و قدرت بیشتری پیدا کرده اند.

3. کاربرد فیزیوتراپی در درمان بدون جراحی

از دیگر فواید فیزیوتراپی می توان به عدم نیاز به جراحی اشاره نمود. برخی مواقع افراد به جراحی نیاز دارند اما می توان به کمک روش درمانی فیزیوتراپی مشکل را بدون جراحی حل کردن و به این شکل از عوارض بعد از جراحی در امان بود. در این حالت از نظر اقتصادی نیز فیزیوتراپی مقرون به صرفه تر خواهد بود.

 4. کاربرد فیزیوتراپی در کمک به جراحی

در برخی از جراحی ها نیاز است که پیش از جراحی ماهیچه ها تقویت شوند و با تقویت عضلات می توان مدت زمان ریکاوری را به میزان قابل توجهی کاهش داد. از بین این جراحی ها می توان به جراحی ستون فقرات، تعویض مفصل ران، جراحی ترمیم رباط، تعویض مفصل زانو اشاره نمود.

 5. کاربرد فیزیوتراپی بعد از سکته مغزی

از دیگر کاربردهای فیزیوتراپی می توان به استفاده از آن بعد از سکته مغزی اشاره نمود. این روش درمانی کمک می کند تاثیر منفی سکته مغزی از روی اندام ها برداشته شود. در فیزیوتراپی بدن به کمک حرکات ورزشی مناسب، کاملاً ریکاوری خواهد شد. البته لازم به ذکر است که در این حالت برای گرفتن نتیجه دلخواه نیاز است که فیزیوتراپی 3 تا 4 ماه دنبال شود.

برای همین می توان گفت فیزیوتراپی سکته مغزی نیز می تواند بسیار مفید و کاربردی باشد.

پ

6. کاربرد فیزیوتراپی برای جراحت های ورزشی

 برای درمان و بهبود جراحت های ورزشی نیز فیزیوتراپی می تواند بسیار کارساز باشد. البته برای هر آسیب ورزشی خاصی نیاز است که از درمان متناسب با آن و نیز درمانگر متخصص این مشکل کمک گرفته شود.

 خیلی از اوقات فیزیوتراپیست به بازیکنان کمک کرده که در زمین بازی با تمام توان خود بازی کرد و در صورت بروز جراحت نیز تحت ریکاوری قرار گیرند.

7. کاربرد فیزیوتراپی در حفظ تعادل

می توان در فیزیوتراپی با بهره گیری از ورزش های تعادلی و نیز تقویت ماهیچه ها، به افراد کمک کرد تا تعادل بهتری داشته و به راحتی زمین نخورند. از این رو می توان یکی از فواید فیزیوتراپی را کاهش زمین خوردن دانست.

 

8. کاربرد فیزیوتراپی در کنترل دیابت

 برای کنترل دیابت نیز می توان از این روش درمانی عالی بهره گرفت. با فعالیت فیزیکی و نیز تنظیم برنامه غذایی، موفق به کنترل دیابت نوع 2 شد. فیزیوتراپیست به فرد کمک می کند تا با انجام بهترین ورزش های مخصوص کنترل وزن، دیابت خود را نیز تحت کنترل بگیرند.

9. کاربرد فیزیوتراپی در کنترل بیماری های قلبی

افراد همانطور که قبلا نیز به آن اشاره کردیم بعد از جراحی قلب نظیر جراحی های بای پس سرخرگ کرونری می توانند با فیزیوتراپی ترشحات ریه را در خود پاکسازی نموده و بتوانند تحرک بیشتری داشته باشند.

در جلسات فیزیوتراپی، بیمار برای تقویت قلب و بهبود فاکتور جهشی آموزش خواهد دید و در مورد توانبخشی قلبی عروقی برنامه کاملی برای او تنظیم می شود.

10. کاربرد فیزیوتراپی در بخش مراقبت های ویژه

برای افرادی که دستگاه تنفس مصنوعی به آن ها متصل است نیز فیزیوتراپی کارساز خواهد بود. به کمک این روش می توان گرفتگی ریه ها را درمان کرد و همچنین از آن جایی که این افراد به واسطه شرایط خود، هیچ گونه تحرکی ندارند فیزیوتراپی می تواند اندام ها را از خشکی دور کند. با این روش می توان مانع از بروز زخم بستر در این دسته از بیماران شد.

11. کاربرد فیزیوتراپی در درمان و کنترل بیماری های ریوی

بیماری هایی چون آمفیزم، برونشیت، آسم، فراخ شدگی مزمن لوله های نایژه نیز به کمک فیزیوتراپی قابل درمان هستند. با فیزیوتراپی قفسه سینه می توان ترشحات ریه را بهتر تخلیه کرد. در این فیزیوتراپی با تخلیه خلط های ریه ها و رفع گرفتگی سینه و همچنین تمرینات تنفسی مناسب می توان راه ریه ها را باز کرد.

 

12. کاربرد فیزیوتراپی در سلامت زنان

شاید جالب باشد اگر بدانید که فیزیوتراپی برای دوران قبل و بعد از تولد نوزاد نیز کاربردی است. برخلاف تصور خیلی از افراد، خیلی تمرینات فیزیوتراپی ضرری برای خانم های باردار نخواهد داشت. یک خانم باردار با قرارگیری در معرض تمرینات مناسب می تواند به سلامت خود و کودک کمک کردن و زایمان راحت تری را تجربه کند.

از طرفی خانم ها معمولاً بعد از زایمان با مشکلاتی مثل گردن درد، درد پایین کمر و کمر درد رو به رو می شوند و فیزیوتراپی کمک می کند تا این دردها در خانم ها کاهش پیدا نموده و به صورت اصولی درمان شود.

 

عوارض فیزیوتراپی

خیلی از افراد معتقدند که فیزیوتراپی یک روش تهاجمی است و به همین دلیل از ترس عوارض آن، به سراغ این روش درمانی نمی روند. اما واقعیت چیست؟ فیزیوتراپی در صورتی که توسط یک فرد کاربلد و متخصص و همچنین در مرکزی حرفهای و مجهز انجام شود نه تنها هیچگونه عوارضی نداشته بلکه می تواند به درمان بیماری فرد کمک زیادی نماید.

البته در برخی از موارد که نیاز به استفاده از دستگاه الکتروتراپی است در صورتی که درجه ولتاژ و فرکانس استفاده شده نامناسب باشد می تواند برای فرد مشکل ساز شود. اما همانطور که گفتیم کافی است برای انجام فیزیوتراپی به سراغ یک مرکز فیزیوتراپی مناسب رفته و بعد از آن نگران چیزی نباشید.

انتخاب بهترین مرکز فیزیوتراپی

با توجه به اهمیت قرارگیری در معرض بهترین روش فیزیوتراپی و نیز برخورداری از بهترین شرایط در زمان انجام این روش درمانی، نیاز است که به سراغ یک مرکز خوب و حرفه ای در زمینه انجام فیزیوتراپی بروید. اما یک مرکز حرفه ای در این زمینه باید دارای چه ویژگی هایی باشید؟ توصیه می شود در مورد مرکز انتخابی به موارد زیر توجه داشته باشید:

1. مرکز فیزیوتراپی باید معتبر باشد

در انتخاب بهترین مرکز فیزیوتراپی باید گزینه ای را انتخاب کنید که در زمینه کاری خود دارای تاییدیه ها و گواهی های لازم باشد. با این کار می توان مطمئن بود که مرکز موردنظر در سطح استانداردهای جهانی مهارت های لازم را برای انجام خدمات فیزیوتراپی داراست.

2. مرکز فیزیوتراپی باید دارای بهترین متخصصین باشد

مطمئن شوید که در مرکز موردنظر از بهترین متخصصین کمک گرفته می شود. وجود فیزیوتراپیست های حرفه ای در این مرکز خیال شما را راحت خواهد ساخت که قرار است بهترین خدمات را دریافت کنید. البته این را باید در نظر داشت که هر فیزیوتراپیست در زمینه خاصی تخصص دارد. برای همین یک مرکز حرفه ای باید در زمینه موردنظر شما دارای یک فیزیوتراپیست متخصص باشد. تخصص های فیزیوتراپی به شرح زیر هستند:

1. فیزیوتراپی کودکان و نوزادان

2. فیزیوتراپی سلامت و ایمنی شغلی

3. فیزیوتراپی طب ورزشی

4. فیزیوتراپی سلامت زنان

5. فیزیوتراپی اسکلتی عضلانی

6. فیزیوتراپی مراقبت سالمندان

7. فیزیوتراپی مشکلات دستگاه عصبی و آسیب دیدگی های ستون فقرات

8. فیزیوتراپی عارضه های قفسه سینه

3. مرکز فیزیوتراپی باید دارای هزینه مناسب باشد

مرکزی که برای درمان فیزیوتراپی انتخاب می کنید باید دارای قیمت فیزیوتراپی مناسب باشد. خیلی از مراکز هزینه بالایی را برای این خدمات در نظر می گیرند. از طرفی مراکز معتبر بسیاری نیز وجود دارند که با قراردادی که با بیمه های مختلف داشته هزینه های درمان را به میزان قابل توجهی کاهش خواهند داد.

حرف آخر

در این مطلب سعی شد اطلاعات کاملی در خصوص کاربردهای فیزیوتراپی در اختیار شما عزیزان قرار داده شود. فیزیوتراپی یکی از روش های درمانی بدون عارضه است که می تواند به شما در درمان بسیاری از بیماری ها کمک کند. شما می توانید در کلینیک تخصصی مغز و اعصاب و روان رها بهترین خدمات فیزیوتراپی را دریافت کنید.

این مرکز دارای بهترین تجهیزات، متخصص ترین فیزیوتراپیست ها و نیز مناسب ترین قیمت است. پس اگر به دنبال بهترین مرکز فیزیوتراپی در ونک هستید این مرکز می تواند برای شما بهترین گزینه باشد.