کاربردهای نوار عصب و عضله
یکی از آزمایش های کاربردی برای تشخیص بیماری های مختلف نوار عصب و عضله است. این تست به طور معمول بر روی دست ها یا پاها انجام خواهد شد و در آن از شوک های الکتریکی بهره گرفته می شود. به واسطه این آزمایش می توان به خوبی مشخص کرد که در عضلات فعالیت الکتریکی به چه صورت است و همچنین امکان ثبت این فعالیت وجود خواهد داشت.
اگر شما هم مایلید بدانید نوار عصب عضله چیست؟ توصیه می شود این مطلب را از دست ندهید. در این مطلب به طور کامل با تست نوار عصب عضله، نحوه انجام این تست و نیز کاربرد آن آشنا خواهیم شد:
نوار عصب عضله چیست؟
تست نوار عصب و عضله یا الکترومیوگرافی (EMG) روشی به منظور اندازه گیری و بررسی واکنش عضله به شوک یا فعالیت الکتریکی ناشی از واکنش فرد به تحریک عصبی است. با این تست می توان مشکلات عصبی و عضلانی را تشخیص داد.
مطالعه هدایت عصبی یا NCS نیز آزمایش مرتبط و رایج است که به اندازه گیری میزان سرعت هدایت یک شوک الکتریکی از طریق یک عصب خواهد پرداخت. با این تست امکان تشخیص آسیب دیدگی اعصاب وجود خواهد داشت. به طور معمول این تست همزمان با EMG انجام خواهد شد. با هر دو این آزمایش ها می توان بیماری های آسیب زننده به اعصاب و عضلات را تشخیص داد.
نحوه عملکرد تست نوار عصب عضله
در این آزمایش از طریق پوست سوزنی کوچک به نام الکترود به عضله وارد خواهد شد. پس از آن به واسطه این الکترودها می توان بر روی نمایشگر، موج هایی را مشاهده کرد که در واقع نشان دهنده فعالیت الکتریکی عضله هستند.
به کمک تقویت کننده صوتی می توان این فعالیت را با صدای آن بررسی کرد. به طور معمول در این تست به صورت همزمان چندین عضله مورد آزمایش قرار خواهند گرفت. این که در چه محل هایی و در چه تعدادی از این الکترودها استفاده شود کاملاً به نظر پزشک و نوع بیماری و مشکل فرد بستگی خواهد داشت.
در این تست در زمان استراحت، انقباض جزئی و انقباض کامل فعالیت الکتریکی عضله اندازه گیری می شود. به طور معمول در زمان استراحت، سیگنال های الکتریکی توسط بافت عضلانی ایجاد نخواهد شد. با قرارگیری الکترود در عضلات، امکان مشاهده فعالیتی کوتاه وجود دارد. اما بعد از آن نباید هیچ سیگنالی قابل مشاهده باشد.
بعد از وارد کردن الکترود به درون عضله، ممکن است است از فرد خواسته شود که شروع به انقباض عضله کند. برای مثل پای خود را بلند کرده یا آن را خم کند. در این زمان بر روی مانیتور امواجی به نمایش در می آیند که از روی آن ها می توان به این نکته پی برد که عضله چگونه به تحریک عصبی پاسخ می دهد. با انقباض بیشتر عضله، فعالسازی فیبرهای عضلانی بیشتری رخ داده و عملکرد آن ها با افزایش رو به رو خواهد بود.
تشخیص فعالیت طبیعی عضلات با تست نوار عصب و عضله
در صورتی که عضله مورد نظر سالم باشد در زمان استراحت بدون فعالیت الکتریکی است و تنها در زمان انقباض است که می توان فعالیت آن را مشاهده نمود. اما در رابطه با عضلات آسیب دیده موضوع فرق می کند. چنانچه عضله ای آسیب دیده باشد احتمال داشته در زمان استراحت نیز فعالیت الکتریکی غیرطبیعی را از خود نشان دهد. مشاهده نتیجه غیرطبیعی در تست نوار عصب عضله می تواند به معنای وجود اختلال عضلانی یا عصبی زیر باشد:
- دستروفی عضلانی که یک بیماری ژنتیکی مزمن است که به تدریج سبب مختل شدن عملکرد عضلات می شود.
- میاستنی گراویس که اختلالی ژنتیکی یا ایمنی به وجود آمده در نقطه اتصال عصب با عضله می باشد.
- عضلات میوتونیک یا سفت
- آسیب دیدگی عصب حرکتی
- پلی میوزیت که بیماری عضلانی التهابی کاهش دهنده قدرت عضله است.
- عصب باریکش یا تحت فشار نظیر عصب باریکش در ستوان فقرات یا سندرم تونل کارپال
کاربردهای نوار عصب عضله
همان طور که گفتیم به کمک این تست می توان مشکلات عضلانی و مشکلات عصبی را مشخص نمود. به طور معمول این دو تست به صورت همزمان به کار برده می شوند چرا که با استفاده از این آزمایش ها می توان اختلالات عصب و عضله را تشخیص داد. به کمک EMG می توان مشخص کرد که چه دلایلی سبب ضعف عضلانیف سفتی، جمع شدگی و تغییر شکل عضلات خواهند شد. از تست نوار عصب عضله می توان برای تشخیص شکلات زیر و دلایل بروز آن ها استفاده نمود:
- مشکلات حرکتی مثل کشیدگی غیرارادی عضلات
- فشردگی یا آسیب عصبی مثل سندروم تونل کارپ
- آسیب ریشه عصب مثل سیاتیک
- تحلیل رفتگی عضلات مثل دیستروفی عضلانی
گاهی نیز به صلاحدید پزشک به دلایل دیگری این تست به کار برده می شود.
موارد نیاز به تست نوار عصب و عضله
در بخش کاربردهای نوار عصب عضله گفتیم که این تست برای تشخیص بیماری های مختلفی به کار برده می شود. ولی به طور کلی می توان گفت که در صورت داشتن علائمی که نشان دهند شما دچار اختلال عضلانی یا عصبی شده اید پزشک ممکن است برای نتیجه گیری دقیق تر و اتخاذ بهترین روش درمان، تست نوار عصب عضله را برای شما تجویز کند. از بین علائم اختلال عضلانی یا عصبی می توان به موارد زیر اشاره نمود:
- خارش
- ضعف عضلانی
- درد یا گرفتگی عضلانی
- فلج
- بی حسی
- انقبض غیر اراداری عضلانی
پزشک این امکان را داشته تا بسته به نتیجه تست نوار عصب عضله علت زمینه ای این علائم را پیدا کند. در کل تست نوار عصب برای بخش های مختلف به کار برده می شود که از بین آن ها می توان به نوار عصب عضله دست و نوار عصب عضله پا اشاره نمود.
آمادگی لازم جهت تست نوار عصب و عضله
شما می توانید پیش از انجام این تست، از مسئول مربوطه بخواهید که کارهای مورد نیاز و بایدها و نبایدهای پیش از تست نوار عصب و عضله را به شما بگوید. در ادامه نیز متداول ترین مراحل پیش از اقدام به انجام این تست آورده شده اند:
- پزشک توضیحات لازم در رابطه با آزمایش را به شما ارائه خواهد داد و می توانید جواب هر نوع ابهام و سوالی را از پزشک بپرسید.
- پس از آن باید فرم رضایت نامه ای که به شما تحویل داده می شود را امضا نمایید. پس از خواندن دقیق فرم و نداشتن مشکل می توانید امضا کنید.
- برای انجام این آزمایش به طور معمول نیازی نیست که به حالت ناشتا باشید. اما از شما خواسته می شود که چیزی حدود دو تا سه ساعت از کشیدن سیگار و مصرف نوشیدنی های کافئین دار مثل چای، قهوه و نوشابه خودداری نمایید.
- حتماً تمامی داروها و مکمل هایی که مصرف می کنید را با پزشک در میان بگذارید.
- در صورت داشتن ضربان ساز قلب حتماً این موضوع را به پزشک اطلاع دهید.
- لباسی را برای روز مراجعه به مرکز تست نوار عصب و عضله را انتخاب کنید که به راحتی امکان دسترسی به محل مورد نظر برای آزمایش وجود داشته باشد.
- چند روز یا دست کم از یک روز قبل از زدن لوسیون یا روغن بر روی پوست خود خودداری کنید.
- ممکن است نیاز باشد پیش از انجام تست داروی مسکن یا آرامبخش استفاده کنید. در این حالت بهتر است فردی به همراه شما باشد تا بعد از تست شما را تا خانه راهنمایی کند.
- گاهی نیز بسته به شرایط شما پزشک توضیحات دیگری را نیز به شما ارائه خواهد نمود تا کاملاً برای انجام این تست آمادگی داشته باشید.
تست نوار عصب عضله چگونه انجام می شود؟
این تست به صورت سرپایی در مراکز نوار عصب عضله قابل انجام است. البته بسته به شرایط ممکن است پزشک اقدامات متفاوتی را برای بیمار در نظر بگیرد. این تست به طور معمول توسط یک متخصص مغز و اعصاب یا پزشک متخصص اطفال قابل انجام است.
به طور معمول این تست طی پروسه زیر انجام می شود:
- برای انجام این تست در وهله اول شما باید تمامی لوازم از جمله گیره مو، عینک، سمعک، جواهرآلات و حتی لباسهایی که باعث ایجاد خللی در آزمایش خواهند شد را کنار بگذارید.
- گاهی از شما خواسته می شود تا به جای لباس خود یک لباس مخصوص جراحی به تن کنید.
- حال باید روی تخت مخصوص نشسته یا به حالت درازکش قرار بگیرید.
- عضله های مورد نظر توسط تکنسین یا متخصص مغز و اعصاب پیدا می شوند.
- با استفاده از محلول ضدعفونی کننده پوست تمیز خواهد شد و بعد یک سوزن استریل و خیلی ظریف به درون عضله وارد می شود و صفحهای فلزی در زیر شما قرار خواهد گرفت.
- گاهی برای یک آزمایش نیاز است که چندین سوزن به کار برده شود. اما درد ناشی از ورود این سوزن ها بسیار ناچیز است.
- اگر این آزمایش برای شما بسیار آزاردهنده است و درد بسیاری را احساس می کنید حتماً این موضوع را به تکنسین اطلاع دهید چرا که ممکن است سبب اختلال در نتیجه گردد.
- در حین انجام تست باید عضلات شل نگه داشته شود و بعد در زمان نیاز، عضلات را با شدت کم و زیاد، منقبض نمایید.
- در تمام مدت زمان انجام تست، فعالیت الکتریکی عضله توسط مانیتوری مخصوص قابل نمایش و ثبت می باشد. گاهی برای داشتن صدای پتانسیل های الکتریکی یک تقویت کننده صوتی نیز به کار برده می شود.
نکاتی در رابطه با بعد از تست نوار عصب و عضله
یکی دیگر از سوال های پرتکرار افراد پس از نوار عصب عضله چیست این است که بعد از این تست چه اتفاقی رخ می دهد؟ در واقع خیلی از افراد از این بابت نگران هستند که بعد از این تست دوره نقاهت داشته و زندگی و کار آن ها دچار اختلال شود. اما جای هیچ نگرانی نیست.
گاهی بعد از آن که الکترودها از بدن فرد خارج شدند ممکن است برای نداشتن هر گونه دردی، به او داروی مسکن داده شود. گاهی نیز بعد از این تست روی محل آسیب دیده کمپرس گرم قرار داده می شود. برخی اوقات ممکن است تا یک روز بعد از تست، فرد درگیر درد عضلات باشد. در صورتی که در محل ورود سوزن الکترود دردی غیرعادی احساس کردید حتماً این موضوع را به پزشک اطلاع دهید.
ولی در کل این تست درد چندانی نداشته و بعد از انحام آن شما می توانید روتین زندگی خود را از سر گرفته و از این بابت به هیچ عنوان نگران نباشد.
تست نوار عصب عضله دست
چنانچه فرد در ناحیه دست خود احساس درد داشته باشد نیاز است که به منظور اطلاع از سیستم عصبی آن، یک تست نوار عصب عضله از دست او گرفته شود. با استفاده از این تست پزشک به راحتی قادر است فعالیت عصبی دست را اندازه گیری نموده و نقاط آسیب دیده را به صورت دقیق تشخیص دهد.
تست نوار عصب عضله دست به نصب روش هایی مانند ام آر آی در زمینه تشخیص مشکل بسیار کاربردی تر است. این تست نیز مانند هر تست نوار عصب و عضله دیگری انجام می شود.
نوار عصب عضله دیسک کمر
یکی دیگر از کاربردهای بسیار رایج تست نوار عصب عضله، نوار عصب عضله دیسک کمر است. در واقع پزشک خیلی از اوقات برای تشخیص هر چه بهتر دلیل کمردرد، تست نوار عصب تجویز می کند. با انجام این تست و بررسی نتیجه آن پزشک این امکان را خواهد داشت تا به طور دقیق تری ریشه های عصبی این بخش را مورد بررسی قرار دهد.
با بررسی نتیجه تست نوار عصب و عضله دیسک کمر، پزشک قادر به شناسایی عصب تحت فشار خواهد بود و به راحتی می توان شدت آسیب و قدرت عضله را تشخیص دهد. این تست عوارضی را برای بیمار به همراه نخواهد داشت.
نوار عصب و عضله پا
یکی از رایج ترین موارد استفاده و کاربردهای نوار عصب عضله برای تشخیص بیماری ها و اختلالات پا هست. برای همین در اکثر اوقات چنانچه فرد درگیر مشکلات و اختلالاتی در بخش پای خود شده باشد این تست برای نتیجه گیری هر چه دقیق تر به کار برده می شود. نحوه انجام این تست نیز مانند دیگر تست های نوار عصب عضله است. در واقع در تست های مختلف نوار عصب و عضله، این محل ورود الکترود است که با دیگری تفاوت دارد.
نوار عصب و عضله کودکان
گاهی شرایط کودکان نیز به گونه ای است که برای تشخیص هر چه بهتر مشکل آن ها به تست نوار عصب عضله نیاز است. تست نوار عصب و عضله کودکان اما با توجه به حساسیت کودکان با دشواری های بیشتری همراه می باشد. برای همین نیاز است که برای کودکان، به یک مرکز حرفه ای بروید تا بهترین خدمات و شرایط برای کودک دلبند شما در نظر گرفته شود.
عوارض و خطرات تست نوار عصب عضله
این تست را می توان یک تست کم خطر و تقریباً بدون عارضه به شمار آورد. البته شما ممکن است در محل ورود الکترود سوزنی با مشکلاتی مثل خونریزی، عفونت، یا آسیب عصبی رو به رو شوید که این موضوع بسیار کم رخ خواهد داد و می توان آن را کاملاً نادر دانست. در زمان ورود الکترودها در عضلات امتداد دیواره قفسه سینه نیز بسیار احتمال آن پایین است که هوا با ورود به ناحیه مابین ریه ها و دیواره قفسه سینه سبب آسیب دیدگی ریه و پارگی کیسه های هوایی گردد.
تنها عارضه متداول این تست را می توان درد محل ورود الکترودها به شمار آورد که چند روزی ممکن است با شما همراه باشد. اما شما می توانید حتی برای از بین بردن این درد کم نیز از مسکن ها استفاده کنید. در مواقع بسیار اندکی نیز محل ورود سوزن ها دچار خارش و تورم خواهد شد که در صورت غیرطبیعی بودن تورم نیاز است که این موضوع با پزشک در میان گذاشته شود.
ولی به طور کلی این تست را می توان در مقایسه با روش های تشخیصی مختلف، یک روش آسان و بدون عارض و خطر برشمرد.
بهترین کلینیک نوار عصب و عضله
یکی از دغدغه های دیگر افراد در رابطه با تست نوار عصب و عضله پیدا کردن یک کلینیک و مرکز نوار عصب است. در واقع هر فردی برای انجام این تست دوست دارد به یک مرکز حرفه ای و با امکانات کامل مراجعه کند تا بتواند به یک نتیجه دقیق و صحیح دست پیدا کند و به واسطه آن بهترین تصمیم برای درمان مشکل او گرفته شود. برای همین انتخاب یک مرکز معتبر و حرفه ای نیز با وجود تعدد کلینیک های مختلف در سرتاسر شهر به یک چالش تبدیل شده است.
در این زمینه می توان کلینیک تخصصی مغز و اعصاب و روان رها، را یکی از بهترین کلینیک ها در زمینه ارائه خدمات حرفه ای نوار عصب و عضله به شمار آورد. شما می توانید با خیالی آسوده به این کلینیک مراجعه نموده و بهترین خدمات را با مناسب ترین قیمت دریافت کنید.
این کلینیک تمامی ویژگی هایی که از یک کلینیک حرفه ای نوار عصب و عضله انتظار می رود را داراست. در ادامه چند مورد از ویژگی های این مرکز را با هم مرور می کنیم:
- این کلینیک از تیمی کاربلد و مجرب برخوردار است؛
- در کلینیک رها تمامی تجهیزات و دستگاه های حرفه ای برای انجام تست نوار عصب و عضله فراهم می باشد؛
- این مرکز با بیشتر بیمه های کشور قرار دارد و شما می توانید با هزینه ای مناسب، از خدمات این کلینیک بهره مند شوید؛
- محیط کلینیک رها کاملاً تمیز و بهداشتی است؛
- در این مرکز بتهترین خدمات در زمینه تست نوار عصب و عضله کودکان ارائه خواهد شد.
